Pojana Mikuli powstawała jako wieś dwu-narodowościowa, w jej górnej części wzdłuż czterech kilometrów drogi mieszkali Niemcy, potem był jednokilometrowy odcinek wspólnoty wiejskiej, a w dolnej części, również czterokilometrowej, mieszkali Polacy. Katoliccy mieszkańcy wsi postanowili wybudować w latach 1848/49 (sześć lat po powstaniu wsi) drewniany kościółek pośrodku wsi. W 1887 roku erygowano parafię w Pojanie Mikuli, której pierwszym proboszczem został ks. Józef Muszyński i którego po czterech miesiącach zastąpił ks. Andrej Zoles, pochodzący ze Słowacji. Rozpoczął on budowę murowanego kościoła, tego samego, który stoi we wsi do dziś. Budowę ukończono w 1893 roku, a kościół wyświęcił w 1897 roku biskup lwowski Józef Weber.

Zawieruchy wojenne, a szczególnie spalenie wsi w 1944 roku spowodowały wiele zmian … Niemcy, prawie wszyscy, opuścili Pojanę, pozostali spolonizowali się, a na ich miejsce w górze wsi przyszli osadnicy rumuńscy, prawosławni. Katolicka pozostała tylko dolna część wsi. Kościół dopiero w roku 1964 został odbudowany ze zniszczeń wojennych (do tej pory msze odbywały się w odbudowanej sali po dawnej karczmie żyda Duwidka, dziś już nie istniejącej).

Aby skrócić wiernym o ponad połowę drogę do kościoła (z pięciu kilometrów do dwóch), ks. Gabriel zaproponował budowę nowego kościoła w centrum wsi, niedaleko od Domu Polskiego i starej szkoły. Pomysł chwycił i rozpoczęto budowę od wmurowania kamienia węgielnego w dniu 18.06.2008 roku. Potem dzięki sponsorom i pracy „przy łopacie” kościół zaczął rosnąć… Pojawiły się fundamenty, ściany, dach... Zainstalowano witraże... Pierwszą mszę świętą odprawiono 22 grudnia 2009 roku, jeszcze wiatr hulał po wnętrzu, bo nie było wstawionych wszystkich okien. Pozostało jeszcze wykończyć wnętrze i wyposażyć wnętrze kościoła... 06.08.2010 roku kościół został oficjalnie zainaugurowany przez biskupa Aurela Percă. Przygotowywano się do wyświęcenia w październiku, ale na skutek zbliżającego się wyniesienia na ołtarze Jana Pawła II, przełożono na bliżej nieokreśloną, ale przyszłoroczną przyszłość... Kontynuowano prace. Przed kościołem powstał wybrukowany plac... I tak wspólnym wysiłkiem powstał nowy kościół w Pojanie Mikuli.

Pierwotnie datę konsekracji wyznaczono na 1 maja 2011 roku, w niedzielę Miłosierdzia Bożego, bo pod takim wezwaniem rozpoczęto budowę kościoła. Decyzja papieża Benedykta XVI o powiększeniu pocztu wyniesionych na ołtarze osobą jego wielkiego poprzednika Jana Pawła II, spowodowała zmianę planów. Uroczystość przeniesiono na 21 maja, a kościół poświęcono Janowi Pawłowi II. Uproszono też, by celebrę odprawił ks. kard. Stanisław Dziwisz...

Przejdźmy zatem do sprawy! Przyjechałem do Pojany 20 maja, mając ze sobą jeszcze ostatnie sprzęty potrzebne ks. Gabrielowi. Krótki sen po dwudziestu dwu godzinach jazdy z Warszawy, drobne prace w kościele. Jutro uroczystość! O jedenastej!

Wszyscy się zbierają już od godziny dziesiątej. Kościół przystrojony. Na drodze wiejskiej pojawiają się samochody przyjezdnych z dalszych okolic: z Gury Humoru, Suczawy, Bukaresztu...Na dół wsi udaje się kilkunastoosobowa grupa konna. Mają oni utworzyć honorową banderię dla przywitania dostojnych gości. Tymczasem tłum gęstnieje. Trzysta..., czterysta..., sześćset... osób. Przyszła cała Pojana, Plesza, niestety niewiele osób z Nowego Sołońca, no ale oni nie za bardzo lubią się z Mikulanami, a może czekają na wizytę Kardynała w Sołońcu? Widzę osoby z Gury Humoru, Paltynosy, Bulaju, Suczawy. Brak Polaków z Kaczyki, Rudy, Seretu... Czyżby za daleka droga? Przyjeżdżają księża z okolicznych parafii: ks. Mikołaj, ks. Romuald, ks. Mariusz i wielu, wielu innych.Z boku kościoła ustawiony jest ogromny ekran, dziennikarze przeprowadzają wywiady, Radio Maryja zaczyna bezpośrednią transmisję z uroczystości. Na ekranie pojawia się zdjęcie papieża stojącego na tle gór. Czekamy. Razem ze wszystkimi czekają donatorzy kościoła, między którymi szeroką postacią wyróżnia się Hermann Schuster, urodzony w Pojanie w 1937 roku, a teraz mieszkający w Niemczech, który przybył na uroczystość z córką i stojące obok małżeństwo ze Szwajcarii.

Powoli zbliża się orszak konny, a za nim samochody wiozące gości. Wysiadają ks. kard. Stanisław Dziwisz metropolita krakowski, ks. abp. Petru Ghergel metropolita diecezji jaskiej, na terenie której znajduje się parafia w Pojanie Mikuli, i ks. bp. Auriel Percă sufragan diecezji jaskiej w towarzystwie przewodniczącego Związku Polaków w Rumunii Gerwazego Longiera. Gości wita ks. Gabriel Bucur proboszcz pojańskiej parafii. Na podwórcu kościelnym, przed kościołem robi się tłok. Księża udają się do zakrystii, gdzie przebierają się w szaty liturgiczne. Wychodzą.Rozpoczyna się uroczystość konsekracji kościoła. Biskupi zamykają krąg wieczności wokół kościoła i za sprawą Ducha Świętego oddzielają go od świeckiej przestrzeni i przekształcają w miejsce teofanii. Wchodzą do kościoła, sygnalizując, że Bóg objął we władanie to miejsce i uświęcił je swoją obecnością. W absydzie kościoła ks. Dziwisz mówi: „Od dzisiaj błogosławiony Jan Paweł II jest waszym patronem. Przez 39 lat byłem świadkiem Jego świętości. Była to wielka łaska, dlatego staram się świadczyć o Nim. Dzięki jego osobie Polska stała się znana na całym świecie. Jan Paweł II podjął gigantyczną pracę umacniania w wierze. Zachęcał nas wszystkich, byśmy >>wypływali na głębię<<. Liczył szczególnie na młodych i ich entuzjazm. A kiedy już nie mógł mówić, przemawiał cierpieniem. Odszedł do domu Ojca i tam oręduje za nami. Jestem pewien, że spogląda na nas z nieba i cieszy się tą uroczystością.”, potem prosi o odśpiewanie litanii do wszystkich świętych, następnie przystępuje do namaszczenia i okadzenia ołtarza, a biskupi jascy olejem namaszczają kościół. Można odprawić Eucharystię... Następuje kulminacja uroczystości – wnoszone są dary dla nowego kościoła. Ks. Dziwisz ofiarowuje relikwie Jana Pawła II – ampułkę z kroplą krwi; mówi też, że ornat, w którym odprawia uroczystość i kielich mszalny dziś użyty także przekazuje dla kościoła. Rodzina Najdków z Wrocławia ofiarowuje monstrancję, mieszkańcy Pilawy Dolnej koło Dzierżoniowa, dokąd po II wojnie światowej wyjechali mieszkańcy Pojany, ornat.

Odprawiana jest msza święta w nowym kościele, pierwsza po konsekracji. Od razu w trzech językach: po polsku, rumuńsku i łacinie. Chór parafialny i wierni dostosowują się do języka celebransów. Daje się wtedy prawdziwie odczuć powszechność Kościoła.Po mszy biskup Ghergel dziękuje ks. Gabrielowi za pracę i wręcza mu akt konsekracji, oraz decyzję o ustanowieniu tego kościoła kościołem parafialnym. Zauważa przy tym, że parafia posiada już trzy kościoły: farę pw. Bł. Jana Pawła II, filię pw. Najświętszego Serca Jezusa - oba w Pojanie Mikuli, oraz filię pw. Św. Anny na Pleszy. Kardynał Dziwisz wręcza akt prawdziwości relikwii JPII.

Po wyjściu z kościoła, na podwórcu młodzież i dzieci z miejscowego zespołu folklorystycznego „Mała Pojana” prezentują piosenki i tańce dla wszystkich przybyłych, a bp. Ghergel honoruje zasłużonych darczyńców i „łopaciarzy” dyplomami honorowymi. Po czym rozpoczyna się nieoficjalna część uroczystości: Miejscowe gospodynie przygotowały poczęstunek. Są sarmale (gołąbki), kiełbaski, ser, ciasta... Gospodarze częstują napojami (wino i coś mocniejszego za płotem kościoła). Miejscowa policja, która przyjechała z obowiązku, bo i tak nie miała nic do roboty, pierwsza rzuciła się do bufetu – stali najbliżej.

Dostojnych gości zaproszono na poczęstunek do Domu Polskiego. Spory baranek był już upieczony, (Daniel Koźminczuk obracał go na rożnie 6 godzin i nie był na uroczystości), stoły nakryte.Rozmawiałem później przez chwilę z ks. kardynałem, który nie krył swojego zadowolenia z pobytu w Pojanie. Wielokrotnie podkreślał, że polskość i wiarę, które mieszkańcy zachowali należy dawać innym za przykład. Sympatycznie zapowiadającą się dłuższą rozmowę przerwał sekretarz ks. kard., który przypomniał o zwiedzaniu woronieckiego klasztoru i o zbliżających się odwiedzinach w bazylice kaczyckiej i o mszy wieczornej w Nowym Sołońcu.

Większość przyjezdnych wyjechała po poczęstunku. Niech żałują, bo wieczorem ksiądz Gabriel zorganizował zabawę w Domu Polskim. Jak mówili wtajemniczeni „kniez dal sto oka wina” (ksiądz postawił 100 litrów wina), oczekując, że zabawa będzie huczna. I taka była. Ludzie się rozeszli do domów jak już dniało.

Parę godzin snu i sprzątanie, bo o jedenastej, tak jak każdej niedzieli msza. Życie toczy się jak dawniej i tylko jest nowy kościół we wsi...